Deze vrouwen bouwen aan een wereld die barst van het leven

Li An Phoa: “Als we goed voor zoet water zorgen, is er overvloed”

Van de Maas tot aan de Thames en de Donau, elk jaar loopt ecoloog Li An Phoa honderden kilometers langs rivieren. Terwijl ze loopt, verenigt ze mensen in een stroomgebied voor hetzelfde doel: drinkbare rivieren. Want: “Zodra we een eind maken aan de vervuiling, komt het zelfherstellende vermogen van een rivier terug.”

Maud Kosterman: “Het leven is hier geëxplodeerd” 

Aan het einde van een doodlopende weg, bovenop een terp die zo’n zes meter boven het landschap uittorent, vind je Telers van de Put: een gemengde regeneratieve boerderij met een groentetuin, kippen, koeien en varkens. Op de vijf hectare laat Maud Kosterman samen met haar partner Felix Hees zien dat landbouw anders kan. “In elke hand grond tel je gegarandeerd vijf tot tien wormen.”

Joline Jolink: “Je hoeft de wolken niet aan te raken om een verschil te maken”

Modeontwerper Joline Jolink zet de kledingindustrie al jaren op zijn kop. Zo bestaat haar hele collectie uit biologische en gerecyclede materialen, maakt ze vegan sneakers van fruitleer en hanteert ze een productieplafond. Om haar kleding naast duurzaam ook regeneratief te maken, kocht ze samen met haar partner een boerderij in Welsum, waar ze onder meer biologische en regeneratieve vlas voor linnen verbouwt. “Ik wil het hele proces van vezel tot kledingstuk laten zien.”

Toby Kiers: “Zo’n 59 procent van het leven op Aarde bevindt zich onder de grond”

Bij alles wat we te weten komen over schimmels, valt onze mond verder open. Ze vormen een essentiële basis van het leven op Aarde en dus ook van de landbouw. Toby Kiers bestudeert schimmels sinds haar 19e en won vorig jaar de prestigieuze Spinozaprijs voor haar baanbrekende onderzoek. “Door ons begrip van schimmels gaan we een nieuw tijdperk van verbinding in.”

Thekla Teunis: “Ecologie en economie moeten op elkaar afgestemd zijn. Pas dan is het echt regeneratief”

Om de regeneratieve landbouwtransitie te versnellen, richtte Thekla Teunis in 2016 samen met Gijs Boers Grounded op. Inmiddels werkt de organisatie samen met duizenden boeren in Zuid-Afrika, Tanzania, Zambia en Oeganda, met wie ze verwerkingsbedrijven voor regeneratieve producten opzetten. “Het idee achter deze bedrijven is dat je in één keer veel boeren tegelijk kunt bereiken, want als je de afzetmarkt geregeld hebt, kun je tegen boeren zeggen: als je jouw gewassen regeneratief produceert, kunnen we je beter betalen.”

Vandana Shiva: “Elke slok die ik drink, is een geschenk van een rivier”

Wetenschapper en activist Vandana Shiva strijdt al meer dan vijftig jaar voor een wereld waarin we als mens niet afgescheiden, maar onderdeel zijn van de natuur. Volgens haar is het hoog tijd dat we ons op regeneratieve wijze gaan verhouden tot het leven om ons heen. Want zodra we de natuur herstellen, herstellen we ook onze eigen natuur. “Regeneratie is poëzie: het wekt de Aarde weer tot leven in onze gedachten en daardoor wordt ook onze verbinding met de Aarde geregenereerd.” 

Louise Vet: “De natuur is al 3,8 miljard jaar bezig om met de beste oplossingen te komen”

Als iemand weet hoe belangrijk biodiversiteit is voor het leven op Aarde, dan is het ecoloog Louise Vet. Als wetenschapper zet ze zich in voor regeneratie en deelt ze de lessen van de natuur. “Zie het als een research & development-afdeling die al 3,8 miljard jaar bezig is”, aldus Louise. “Een stapje terugdoen en met enige bescheidenheid naar het leven op Aarde kijken zou ons goed doen.”

Anne van Leeuwen: “Inheemse gemeenschappen weten precies hoe we in wederkerigheid kunnen samenleven met planten, dieren en microben” 

In alles wat Anne van Leeuwen doet, stelt ze het leven centraal. Zo zet ze zich al jaren in om de Noordzee een stem te geven en bouwt ze in de Achterhoek samen met Ricardo Cano, Roos Burger en Daan Houwers aan Lenteland-boerderij ‘t Gagel: een bijzondere plek van 45 hectare waar de bodem en biodiversiteit volop kunnen floreren. Anne: “Ik ben nog iedere dag verbaasd over de snelheid van regeneratie.” 

Helena Norberg-Hodge: “Meer handen en harten per hectare, dat is wat het land nodig heeft om te herstellen”

Al meer dan vijf decennia zet Helena Norberg-Hodge zich in voor lokale economieën en voedselsystemen. Ze pleit voor een fundamentele heroriëntatie, waarin de behoeften van alle levende wezens boven bedrijfswinsten worden gesteld. “We moeten zorgen voor elk klein wormpje, elke appelboom, elk beetje water, en een cultuur creëren waarin die zorg wordt gevierd.”

Maaike Zuidgeest: “Zodra je ziet hoe helend de natuur kan zijn, wil je er beter voor zorgen”

Onze maatschappij is gericht op presteren en consumeren, maar als mens zijn we veel meer gebaat bij vertragen, samen tijd doorbrengen en leven met de seizoenen, weet buitenpsycholoog Maaike Zuidgeest. Elf jaar lang werkte ze als regulier therapeut, totdat ze het roer omgooide. “Buiten verandert alles. Zelfs regen kan helpen: het geluid verstilt en vertraagt, en het biedt een krachtige metafoor. Hoe ga je om met ongemak?” 

Winny van Buuren: “We proberen zoveel mogelijk kringlopen te sluiten”

Op ruim 200 hectare landbouwgrond verbouwen Winny van Buuren en haar man Arjen allerlei streekproducten, volledig regeneratief. Ze sluiten kringlopen, creëren biodiversiteit, voeden de bodem en verwerken een groot deel van hun gewassen zelf. Winny: “Het is onze missie om te zorgen voor gezond voedsel. Voor nu, maar ook voor toekomstige generaties.”

Klaske Postma: “Biobased materialen slaan koolstof op en zijn goed voor biodiversiteit”

Wat als we op boerderijen naast voedsel ook natuurlijke bouwmaterialen zouden produceren? Volgens Klaske Postma ligt hier de sleutel voor een heleboel ecologische crises. Met haar bedrijf VanHier werkt ze samen met boeren die zowel eten als grondstoffen voor biobased materialen telen. Zo gaan boeren naar een beter verdienmodel en leggen bouwers koolstof vast. Klaske: “Zodra boeren voor bord én bouw gaan telen, ontstaat er nieuw perspectief, ook voor de regeneratieve landbouwtransitie.”

Jennita Jansen: “Wat je neemt en wat je geeft mag niet uit verhouding raken”

Mensen die in de buurt van bollenvelden wonen, vinden landbouwgif in hun haar, huisstof en zelfs in de luiers van hun kinderen. Terwijl het ook anders kan, weet biologisch en regeneratief bloementeler Jennita Jansen. Op duizend vierkante meter teelt ze ruim vijftig verschillende soorten veldbloemen, zonder gif of kunstmest en buiten in de volle grond. “Als mensen mij bellen terwijl ik in de tuin ben, zeggen ze allemaal: ‘Wat een concert hoor ik’, zoveel vogels wonen hier.”

Claudy Jongstra: “In de samenleving van de toekomst zouden hoofd, hart en handen een even belangrijke rol moeten spelen”

“In de huidige maatschappij word je als traag gezien als je de tijd neemt om dingen tot je te nemen. Terwijl dat langzamere tempo essentieel is als je iets wilt maken dat er echt toe doet”, weet kunstenaar Claudy Jongstra. Ze pleit voor een herwaardering van ambachtelijke kennis en het werken met ecologische en lokale materialen. “Dat is niet alleen beter voor de biodiversiteit, maar het zorgt ook voor een diepere verbinding met je omgeving.”

Jessica den Outer: “We moeten het perspectief van de natuur altijd meenemen, in alles wat we doen”

“Ieder mens heeft het recht om te bestaan. De natuur verdient datzelfde recht”, weet Rechten voor de Natuur-expert Jessica den Outer. Daarom stelt ze alles in werking om ecosystemen zoals rivieren en bossen rechten te geven. “We moeten anders leren kijken: wat heeft de natuur nodig en hoe kunnen we haar een stem geven?”

Rineke Dijkinga: “Een dorre bodem kan weer vruchtbaar worden, zodra we die niet langer uitputten. Ons lichaam werkt net zo”

De bodem ligt aan de basis van een gezonde Aarde, maar ook aan die van onze eigen gezondheid, weet voedingsexpert Rineke Dijkinga. Op haar boerderij in Sellingen stelt ze daarom de ‘gezondheidswaarde per hectare’ voor mens, dier en natuur centraal. “Een plant die geen kunstmest of pesticiden krijgt toegediend, zit vol levenskracht.”

Suzanne van Straaten: “De biologische kwekerijen met wie wij samenwerken zijn een soort natuurgebieden”

Planten en bloemen in tuincentra zien er misschien ‘groen’ uit, maar de meesten zitten vol landbouwgif, waardoor ze de natuur beschadigen. Met Sprinklr wil Suzanne van Straaten het tij keren, door gifvrij groen voor iedereen toegankelijk te maken. Sinds de oprichting in 2016 heeft het bedrijf meer dan een half miljoen biologische planten, bloemen, bomen, struiken en zaden verkocht. Om de missie – biodiversiteit herstellen – voor altijd te waarborgen, is het bedrijf steward-owned geworden. “Nu is geld weer wat het moet zijn: een middel om een verschil te maken.” 

Op zoek naar meer inspiratie? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en volg ons op LinkedIn en Instagram.