Rineke Dijkinga
Activiteiten:Agroforestry
Initiatiefnemer:Rineke Dijkinga
Start:2017
Plaats:Sellingen, Groningen
Introductie
De bodem ligt aan de basis van een gezonde Aarde, maar ook aan die van onze eigen gezondheid. We zijn als mens namelijk vooral wat ons eten at. Met haar agroforestry project - waar alles draait om de ‘gezondheidswaarde per hectare’ - wil orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut Rineke Dijkinga een vitaal voedselsysteem creëren. “We kunnen niet eeuwig nemen, maar moeten ook heel veel teruggeven. Dan komen we weer in evenwicht met de natuur.”
Eén van de graanvelden op Heerlijk Westerwolds Land. Fotograaf: We Are The ReGeneration
“Regeneratie is de kern van de natuur. Zo kan een dorre bodem, zodra we die niet langer uitputten, weer vruchtbaar worden. Ons lichaam werkt net zo”, vertelt orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut Rineke Dijkinga. “Iedere nacht herstelt ons lichaam de schade die onze cellen overdag oplopen. Alleen om die reparatie uit te kunnen voeren, hebben we genoeg rust en voedingsstoffen nodig, en dat hebben de meesten van ons niet. We nemen en verbruiken alleen maar: van ons lichaam en van de natuur, maar het regenereren komt op een laag pitje te staan. Die balans moeten we hervinden.”
Zestien jaar lang helpt Rineke haar cliënten om precies dat te doen. Ze werkt met mensen die zijn vastgelopen in het medische circuit en vaak te horen hebben gekregen dat ze met hun klachten moeten leren leven. “Terwijl de oorzaak veelal gewoon was dat er te veel van het lichaam was gevraagd in verhouding tot wat er geboden was aan voedingsstoffen in combinatie met leefstijl”, legt ze uit. “Op een gegeven moment dacht ik: ik kan wel individuele tekorten oplossen, maar waar komen die vandaan? Zo kwam ik terecht bij landbouw en de bodem, want de bodem is de basis van ons voedsel en daarmee van onze gezondheid.”
Uitgelichte quote
Een plant die geen kunstmest of pesticiden krijgt toegediend zit vol levenskracht
De onbespoten appels op het land van Rineke Dijkinga. Foto door: We Are The Regeneration
Levenskracht
Een gezonde bodem vol leven bevat meer opneembare voedingsstoffen, waardoor er ook meer nutriënten in de gewassen (en daarmee in onze darmen) terechtkomen. Bovendien zit een plant die geen kunstmest of pesticiden toegediend krijgt vol levenskracht. Om zichzelf in stand te houden moet die namelijk heel veel beschermende stoffen aanmaken: zogenaamde polyfenolen. “Samen met vezels zijn polyfenolen essentieel voor onze darmgezondheid”, zegt Rineke. “Als we daar voldoende van binnenkrijgen, gaat het goed met onze darmen en daarmee ook met ons brein, ons immuunsysteem, ons hormoonstelsel en onze vitaliteit – allemaal dingen die voor minstens tachtig procent afhankelijk zijn van wat in onze darmen gebeurt.”
Uitgelichte quote
Bij ons staat de gezondheidswaarde per hectare voor bodem, mens, dier en planeet centraal
Agroforestry in Groningen
Om zelf bij te dragen aan bodemgezondheid besluit Rineke in 2017 haar therapeutische praktijk te sluiten en samen met haar man een stuk akkerland te kopen. In het Groningse Sellingen gaan ze – in samenwerking met de WUR – aan de slag met agroforestry. Rineke: “Ik zeg weleens voor de grap: Zo werd ik de eerste orthomoleculaire boerin van Nederland.”
Op Heerlijk Westerwolds Land staat de ‘gezondheidswaarde per hectare’ voor bodem, mens, dier en planeet centraal. Dat betekent: leren luisteren naar de natuur, ontdekt Rineke. “Je kunt als regeneratief boer wel allemaal plannen maken, maar als je ecosysteem nog niet volledig in balans is, dan moet je die plannen regelmatig weer herzien”, deelt ze. “De natuur doet haar ding en het enige wat we kunnen doen is haar wijsheid volgen, net zoals inheemse volkeren dat al duizenden jaren doen. Ik vind dat zo indrukwekkend, dat zij in iedere beslissing zeven generaties vooruit denken. Als wij dat zouden doen, zouden we een heel ander landbouw- en zorgsysteem krijgen.”
Foto door: We Are The Regeneration
Rineke op Heerlijk Westerwolds Land. Foto door: We Are The Regeneration
De kracht van lokaal
Op dit moment is Rineke bezig om haar hele land in te richten op basis van de richtlijnen van het Planetary Health Diet: een voornamelijk plantaardige dieet dat de Aarde ook op de lange termijn – met een groeiende wereldbevolking – kan dragen. Tevens is ze de eerste ‘verwerkings-CSA’ van Nederland gestart. Dit houdt in dat mensen lid kunnen worden van Heerlijk Westerwolds Land en vervolgens op het land aan de slag gaan met het verwerken van de geteelde producten. Zoals het maken van sauerkraut van kolen. Of zelf brood bakken van inheemse granen. Om mensen zo niet alleen met hun voedsel te verbinden, maar ook weer voedselvaardig te maken. Daarnaast is Rineke bezig met een trainingsprogramma voor andere regeneratieve tuinderijen en boerderijen die hetzelfde willen doen, omdat ze vaak ziet dat ze een deel van hun oogst niet kwijt kunnen.
Ook in de samenleving als geheel liggen kansen om lokale boeren en tuinders vooruit te helpen, weet Rineke. Zo stelt ze voor dat kantines van grote groene bedrijven hun eigen lokale boer adopteren: “Dan krijg je als consument het bewustzijn over lokaal en regeneratief voedsel via je werk mee. Plus, je krijgt er gezondere en productievere werknemers van.” Ook ziekenhuizen, scholen en andere overheidsorganisaties zouden hier volgens haar vandaag nog mee moeten beginnen. “Dan hebben burgers mooi eten en krijgt de boer een eerlijke prijs en dus ook weer perspectief.”
Zingeving
Bezig zijn met regeneratief voedsel werkt helend, merkt Rineke. “Neem mensen maar eens een halve dag mee het land op en zie wat er gebeurt met hun stresshormonen en immuunsysteem. Of ga een dag wildplukken en maak er vervolgens iets van dat je met anderen deelt. Eerlijk en puur voedsel sluit zo enorm aan bij ons oer-systeem. Dat herstelt niet alleen de bodem en onze darmen, maar ook het gevoel van zingeving waar we zo naar verlangen.”
Oorspronkelijk gepubliceerd op 25 augustus 2022. Laatste update: 1 april 2025.
