Mellany Klompe

Hoe maak je meer dan driehonderd hectaren akkerland regeneratief? Dat was de vraag die Mellany Klompe en haar man Jeroen Klompe zichzelf negen jaar geleden stelden. “Mijn man komt uit een familie van akkerbouwers, maar ikzelf heb altijd als milieukundige gewerkt bij de waterschappen en bij gemeenten op het gebied van biodiversiteit. Daardoor wist ik: het zijn niet een paar knopjes waaraan je moet draaien, het gaat over systemische verandering in de hele bedrijfsvoering”, vertelt Mellany. “Stap voor stap zijn we daarmee aan de slag gegaan, in het begin met stimuleringsfondsen van drieduizend euro. Inmiddels hebben we onderzoeksprojecten lopen van anderhalf miljoen en zijn ruim tweehonderd hectare regeneratief.”

De boerderij van Mellany en Jeroen is een zogenaamde experience farm, waar boeren kunnen ervaren wat regeneratieve landbouw is en hoe het werkt. In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam en Wageningen monitort het stel de resultaten nauwgezet. “Zo meten we het watervasthoudend vermogen van de bodem en de bijdragen van biodiversiteit aan weerbaarheid en natuurlijke plaagregulatie. De percelen die inmiddels acht jaar regeneratief zijn worden vergeleken met de eerstejaars-percelen en de conventionele percelen, die dienen als controlegroep”, zegt Mellany. Juist de vergelijkingen zijn cruciaal. “Als akkerbouwers zien dat ze door hun bodem te herstellen minder risico lopen op watertekorten en irrigatie-kosten kunnen besparen, gaan ze eerder om.”

Wederzijdse trots

Onder de vlag van Stichting Soil Heroes delen Mellany en Jeroen deze data met zoveel mogelijk boeren en landbouwadviseurs. Want, zo merkten ze al snel: boeren leren het liefst en het best van hun collega’s. Om boeren die de stap richting regeneratief willen maken in staat te stellen dat ook daadwerkelijk te doen, heeft de organisatie sinds 2019 een for profit kant, die zich focust op het creëren van business modellen rondom ecosysteemdiensten. Mellany: “Steeds meer bedrijven willen investeren in koolstofopslag en biodiversiteitsherstel, bijvoorbeeld omdat ze klimaatneutraal willen worden of omdat ze inzien dat ze voor hun natuurlijke grondstoffen afhankelijk zijn van biodiversiteit. Wij linken hen aan boeren die regeneratief willen werken, en zo helpen ze elkaar vooruit.”

Inmiddels werkt Soil Heroes samen met tientallen bedrijven, waaronder All Plants, Toast, Jack Bean en Dr. Bronners. Op het gebied van bodemgezondheid, biodiversiteit, koolstofopslag en water hebben Mellany en haar collega’s een aantal maatstaven gecreëerd. Bijvoorbeeld: dat vier procent van een perceel bestemd moet zijn voor biodiversiteit (in de vorm van biodiversiteitslanen, akkerranden of agroforestry). Of: het toepassen van een groenbemester (mixen van meer dan vijf soorten) waarbij ploegen niet is toegestaan, alleen Niet Kerende Grondbewerking (NKG). “Voor die output worden de boeren betaald door bedrijven. Het zorgt voor een wederzijds trots gevoel. Bedrijven zijn trots op ‘hun boer’, die hen helpt om ecologisch steeds winstgevender te worden. En de boer ziet het bedrijf als zijn of haar regeneratieve zielsverwant.”