Jobien Wind

Steeds meer wetenschappelijk onderzoek toont inmiddels het verband aan tussen pesticiden en Parkinson. Zo blijkt dat mensen die blootgesteld zijn aan pesticiden de ziekte gemiddeld op jongere leeftijd krijgen. Hoe langer en intensiever de blootstelling, hoe groter het risico. Bij beroepsmatige blootstelling aan pesticiden is het risico op neurodegeneratieve ziekten zoals Parkinson zelfs verhoogd met 50 procent.

Toch is Parkinson in Nederland nog steeds niet erkend als beroepsziekte voor agrariërs, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Frankrijk. “Daar is het duidelijk: als je een kaart maakt van de wijn- en fruitteeltgebieden en je legt die over de kaart met Parkinson-gevallen, dan overlappen die vrijwel volledig”, zegt Jobien. “In Nederland lopen agrarische gebieden, steden en industrie door elkaar, waardoor het moeilijker is om directe verbanden te leggen. Maar als je ziet dat de fysiotherapiepraktijken in de bollenstreken vol zitten met Parkinsonpatiënten, en dat in Gelderland – een regio met veel glastuinbouw – dorpen bestaan waar in elke straat vijf mensen Parkinson hebben, dan hoef je geen wetenschapper te zijn om een patroon te herkennen.”

“Nederland staat op de tweede plaats in Europa als het gaat om het hoogste gebruik van bestrijdingsmiddelen per hectare,” vertelt Jobien. “En dat allemaal omdat we doen alsof ons kleine landje de halve wereldbevolking moet voeden en de wereld van bloembollen moet voorzien. Wist je dat zo’n twintig procent van de pesticiden die we in Nederland gebruiken, voor de lelieteelt is? Het wordt tijd om andere keuzes te maken: kiezen voor gifvrij voedsel voor de lokale markt, met oog voor biodiversiteit en gezondheid. Want zoals het nu gaat, betalen we daar allemaal de prijs voor.”

“Een tijdje geleden sprak ik een jongen van zestien die vakantiewerk had gedaan bij een boer en in de hitte met ontbloot bovenlijf achter de spuitwagen aan was gelopen. Acht jaar later – toen deze jongen 24 was – kreeg hij Parkinson”, deelt Jobien. “En zo zijn er veel meer verhalen: mensen die in fabrieken pesticiden inpakten, boeren die ermee werkten, omwonenden van monoculturen… Het is belangrijk om deze verhalen te blijven vertellen, om het leed achter deze gifstoffen zichtbaar te maken. Dat is ook waarom ik mijn verhaal vertel.”

“Als je niet zeker weet dat een middel veilig is, dan moet je het niet gebruiken. Dat is het voorzorgsprincipe waarvoor we bij de Parkinson Vereniging al jaren pleiten, maar dat we er niet doorheen krijgen”, aldus Jobien. “Bayer heeft dertig man lobby rondlopen in Den Haag: er wordt enorm veel geld geïnvesteerd om deze middelen in stand te houden, omdat er goed aan verdiend wordt.”

Momenteel bestaat er geen genezing voor Parkinson. “We kunnen alleen de symptomen bestrijden. Onderzoekers zoeken naar manieren om de ziekte te genezen, maar laten we vooral ook beginnen bij het voorkomen dat mensen ziek worden.”

Om aandacht te vragen voor de schadelijke effecten van pesticiden, organiseren de Parkinson Vereniging, Natuur & Milieu en Vakbond FNV op Wereld Parkinson Dag de actie PesticideVrij-dag. “Het doel is om Nederland pesticidenvrij te maken. Dat is voor iedereen gunstig: niet alleen voor onze menselijke gezondheid, maar ook voor de biodiversiteit en de kwaliteit van ons water”, zegt Jobien. “Steeds meer waterschappen trekken inmiddels aan de bel: het wordt steeds moeilijker en duurder om ons water te zuiveren tot drinkwaterkwaliteit. Terwijl de kwaliteit van ons drinkwater juist altijd zo’n groot goed was…”

“Met PesticidenVrij-dag roepen we de overheid op om het voorzorgsbeginsel te implementeren: sta geen bestrijdingsmiddelen toe als er twijfel of onduidelijkheid is over de schadelijke gevolgen voor onze gezondheid of ecosystemen”, gaat Jobien verder. “Verder willen we dat er regelgeving komt om brede spuitvrije zones in te stellen rondom woningen, scholen en zorginstellingen. Boeren in deze gebieden zullen moeten omschakelen naar biologisch, en ook daarbij moet de overheid hen ondersteunen. Want boeren zijn, wat ons betreft, net zozeer slachtoffer van de pesticidenlobby en de slechte wetgeving als alle mensen met ziektes die voorkomen hadden kunnen worden.”

Zelf in actie komen tegen pesticiden? Doe je boodschappen voortaan gifvrij bij een van deze regeneratieve boeren en tuinders.