Bodemzicht wordt een Lenteland-boerderij: “We kunnen hier op 45 hectare verder bouwen”

Hoe is het om een plek te moeten achterlaten waar je bijna iedere plant kent, weet waar de dassen wonen en je met je ogen dicht de vogels kunt herkennen? Toen Anne van Leeuwen en Ricardo Cano in 2019 op Landgoed Grootstal aankwamen, hoopten ze daar nooit achter te komen. “Maar de realiteit is dat het tempo waarop wij vooruit wilden niet langer aansloot bij het tempo van het landgoed”, deelt Anne. “Natuurlijk doet het zeer, want een boerderij kun je niet meenemen, en dus voel je rouw en verdriet. Maar we ervaren ook berusting. Zo van: dit is kennelijk wat het leven voor ons in petto heeft. Een soort metamorfose, waar inmiddels iets heel moois uit is geboren.” 

Samen met Daan Houwers (een voormalige leerlingboer van Bodemzicht) en regeneratief chef Roos Burger gaan Anne en Ricardo namelijk de nieuwste Lenteland-boerderij van Nederland runnen. Op 45 hectare in de Achterhoek hebben de vier grootse plannen. “Er komt een boerendeel, maar er zit ook een camping bij, er komt een winkeltje en we willen mensen op het erf verbinden tijdens workshops, cursussen en activiteiten”, deelt Anne. “Eigenlijk wat we in het klein deden in Malden, dat willen we op ‘t Gagel met z’n vieren tot bloei laten komen.”

Agroforestry in de Achterhoek

Naast de no-dig groentetuin, holistisch grazende kippen en de fruitgaard die ook op de vorige locatie te vinden waren, komt er op het erf een regeneratieve boomkwekerij. “Daarmee willen we agroforestry kickstarten in de Achterhoek”, vertelt Daan, die in de regio geboren en getogen is. “Ik hoop echt dat we de omgeving kunnen inspireren, want je kunt als boer zoveel moois doen met bomen en hagen.” Tevens is het financieel een slimme zet: natuurorganisaties die aanplanten, opstartende voedselbossen en bedrijven die hun CO2 compenseren, allemaal zijn ze op zoek naar bomen. “En dan vooral echte, mooie, sterke zaailingen die zonder chemische middelen geteeld zijn”, weet Daan. “Daarvan zijn er nog te weinig.”

Radicaal divers

“Een van onze KPI’s is vijfduizend boomkikkers”, lacht Anne, “zodat je na het oogsten van de pruimen de boomkikkers moet terugzetten die per ongeluk uit de boom zijn geschud.” Ze hoopt dat ook de weidevogels, uilen en vele andere soorten binnen enkele maanden op het erf zullen terugkeren. “Verder gaan we rondom de Veengoot – een kleine gekanaliseerde beek die door het land loopt – natuurlijke zones creëren”, zegt Daan, “met poelen, knotwilgen en een moerasgebied. En over het hele terrein gaan we landschapselementen die kenmerkend zijn voor de Achterhoek terugbrengen, zoals coulissen met houtwallen en heggen.” Ook de fruitgaard wordt ‘radicaal divers’, aldus Anne. “Dus in plaats van een monocultuur, zo genetisch divers mogelijk, met heel veel unieke bomen. Zodat we uiteindelijk een bakje diversiteit in pruimen kunnen verkopen.”

Tevens hopen de jonge boeren dat de wilde gagel – een moerasplant die ooit overal op de boerderij te vinden was, maar inmiddels nergens te bekennen is – weer zal floreren op ’t Gagel. Anne: “Als die plant overal groeit, bloeit en geurt, dan zijn we op de goede weg.”

Mede-eigenaren

Net zoals iedere Lenteland-boerderij, zullen Anne, Ricardo, Daan en Roos ‘hun’ boerderij delen met honderden mede-eigenaren: mensen die een deelcertificaat kunnen kopen en daarmee economisch mede-eigenaar worden van de plek. Met dit geld maakt Lenteland vervolgens nieuwe boerderijen vrij uit de economie, om de landbouwtransitie zo erf voor erf een boost te geven. Anne: “We hebben nu al een aantal verzoeken gekregen van mensen die mede-eigenaar willen worden en in ruil daarvoor graag advies willen over hoe ze hun eigen plek kunnen regenereren, bijvoorbeeld omdat ze hun tuin willen vergroenen. Dus dan regenereer je op twee plekken tegelijk, terwijl het geld ook terugvloeit naar Lenteland voor nieuwe boerderijen. Beter kan eigenlijk niet.”

“De les die we van dit alles geleerd hebben, is dat je moet durven loslaten en meebewegen met wat het leven je brengt”, deelt Anne. “Dan is het misschien niet het pad dat je verwacht had, maar wel het pad dat je naar de juiste plek brengt.”  

Bijdragen aan Bodemzicht op boerderij ’t Gagel? Dat kan. Vanaf juli kun je er terecht voor groentepakketten uit de regeneratieve tuinderij, de camping is open én je kunt mede-eigenaar worden.