Howard Koster &
Claudi Rudorf
Activiteiten:Regeneratieve biologische boerderij
Initiatiefnemer:Howard Koster & Claudi Rudolf
Start:2022
Plaats:Millingen aan de Rijn
Introductie
Hoeveel je als startend regeneratief boer kunt leren van gangbare boeren, weet Howard Koster. Op 25 hectare gepachte grond in Millingen aan de Rijn bouwt hij aan een biologisch bedrijf dat de natuur herstelt, inclusief groentetuin, akkerbouw en voedselbos. Zijn buurman Wouter Vierboom – een gangbare akkerbouwer en vierde generatie boer – is wekelijks op het erf te vinden. “Het heeft me doen inzien dat het dominante beeld van conventionele boeren niet klopt.”
Howard en zijn buurman Wouter Vierboom op De Biesterhof. Fotograaf: Gabriela Hengeveld
Wanneer Howard Koster en zijn partner Claudi Rudorf in 2022 op De Biesterhof aankomen, treffen ze er 17,5 hectare Engels Raaigras en een monocultuur met gangbare maïs. Ze besluiten het land eerst te leren kennen voordat ze aan de slag gaan, maar om het erf – terwijl ze plannen maken – niet ongebruikt te laten, verwelkomen ze een kudde brandrode runderen. “Een boer uit de buurt zat namelijk middenin een verhuizing en kon geen kant op met z’n vee”, vertelt Howard, die jarenlang als officier in de landmacht heeft gewerkt en op z’n 36ste besloot om biologische landbouw aan de WUR te gaan studeren. “Ik had zelf weinig ervaring met vee, dus heb ik mijn buurman – die melkveehouder is – gevraagd of hij me kon helpen. Als de koeien middenin de nacht ontsnapten, dan belde ik hem op. Vijf minuten later stonden we dan samen met zaklampen en slaperige hoofden de koeien terug de wei in te loodsen.”
Op dat moment beseft Howard hoe belangrijk de gangbare boeren om hem heen zijn, wiens families al decennialang in Millingen aan de Rijn werken. Tijdens het zaaien en oogsten van de eerste biologische akkerbouwgewassen, slaat hij daarom nogmaals de handen ineen met een buur: akkerbouwer Wouter Vierboom. “Hij is vierde generatie boer, dus hij kent de grond hier als geen ander”, deelt Howard. “Ik weet nog dat we samen granen hadden geoogst en een groenbemester hadden ingezaaid. Een paar weken later belt hij me op en zegt ‘ie: ‘Howard, ik wil graag langskomen met een schop om op drie verschillende plekken – waar de verschillende granen hebben gestaan – een gat te graven en te kijken of die groenbemester er anders wortelt. Dan kunnen we zien welk effect de granen op de bodem hebben gehad.’ Toen ging er voor mij echt een wereld open. Ik dacht: is dit nu de gangbare boer waar we in het nieuws altijd zulke slechte dingen over lezen?”
Uitgelichte quote
Ik dacht: is dit nu de gangbare boer waar we in het nieuws altijd zulke slechte dingen over lezen?
Ecologisch en economisch
Om een agroforestry-systeem te ontwerpen dat zowel ecologisch als economisch klopt, besluiten Howard en Claudi wederom in gesprek te gaan met Wouter. “Dat systeem wilden we zo optimaal mogelijk inrichten voor biodiversiteit, maar ook efficiënt voor het oogsten”, deelt Howard. De aanpak zorgt voor acceptatie in de buurt. “We waren toch een beetje de vreemde eend in de bijt, de hippies die hier komen in een gangbaar gebied en dan ook nog aan de slag gaan met het planten van bomen. Maar omdat we het systeem samen met Wouter hebben ontworpen, is het gewoon strak. Dat valt andere boeren meteen op. Dus het is een super divers systeem geworden, met appels, pruimen en hazelaars, met kruiden onder de bomen en extensieve akkerbouwgewassen zoals boekweit, veldbonen, tarwe en huttentut. Maar ook een systeem dat agrarisch goed in elkaar zit, waardoor zelfs gangbare boeren tegen ons zeggen: ‘Ik vind het toch een verrijking van het landschap.’”
Het hele team van De Biesterhof: Eline Wielemaker, Werner van Eck, Howard Koster & Claudi Rudolf. Fotograaf: Gabriela Hengeveld
Fotograaf: Gabriela Hengeveld
Uitgelichte quote
We zijn in gesprek over het delen van een machine voor mechanische onkruidbestrijding
Gangbare akkerbouwer Wouter Vierboom (links) en regeneratief boer Howard Koster (rechts) werken dagelijks samen. Fotograaf: Gabriela Hengeveld
Tegelijkertijd helpt De Biesterhof akkerbouwer Wouter om stappen te zetten richting een duurzamer systeem. “Want als wij 500 euro per ton krijgen voor onze biologische gerst en hij krijgt 200 euro per ton, dan gaat hij ook rekenen”, aldus Howard. “Maar we zijn ook in gesprek over het delen van een machine voor mechanische onkruidbestrijding, waardoor Wouter minder pesticiden hoeft te gebruiken en wij efficiënter kunnen werken. Zo’n apparaat kost al snel 25.000 euro, wij kunnen dat niet betalen. Maar als hij daardoor minder chemicaliën hoeft te gebruiken en dat ding ook aan ons kan verhuren, dan is hij opeens uit zijn kosten. Zo maken we het voor hem ook mogelijk om kleine stappen te zetten die anders lastiger waren geweest.”
Hyperlokaal
Naast het agroforestry-perceel, vind je op De Biesterhof inmiddels twee voedselbossen in wording, een akkerbouwperceel en een no-dig groentetuin van 2.000 vierkante meter, waarin niet gegraven of geploegd wordt. De grond pacht het team van De Biesterhof – dat naast Howard en Claudi inmiddels ook bestaat uit tuinders Eline en Werner – van Land van Ons: een organisatie die boerenland vrijkoopt uit de economie en vervolgens voor een eerlijke prijs aan jonge regeneratieve boeren verhuurt. “De eerste vijf jaar krijgen we bovendien een korting op onze pachtprijs, zodat we de tijd hebben om alle systemen op gang te krijgen”, zegt Howard, “want nu kosten al die bomen alleen maar geld, terwijl er nog geen appel aan zit.” Tevens verkopen ze een deel van de oogst aan Land van Ons. De rest wordt hyperlokaal afgezet. “Dus niet in Nijmegen, dat hier 15 kilometer vandaan ligt, maar echt in de dorpen direct om ons heen.”
Verder verwerkt De Biesterhof een groot deel van haar akkerbouwgewassen tot streekproducten zoals bier, brood en pasta, om het geheel rendabel te maken. Ook die gaan zoveel mogelijk naar de lokale gemeenschap. Howard: “Daar ligt voor mij de meerwaarde.”
Uitgelichte quote
De transitie is maatschappijbreed, maar het is hier kleinschalig genoeg om direct de resultaten zien
De tuinderij van De Biesterhof. Fotograaf: Gabriela Hengeveld
De Biesterhof zoemt van het leven. Fotograaf: Gabriela Hengeveld
Samen
“Toen we hier aankwamen, zei een gepensioneerde boer tegen me: ‘Oh, dus jullie komen ons vertellen hoe het moet’”, deelt Howard. “Wat we altijd zeggen is dat we als maatschappij sinds de Tweede Wereldoorlog een aantal keuzes hebben gemaakt over hoe we ons voedselsysteem inrichten, waarvan we nu de negatieve consequenties ondervinden. En dat wij vinden dat we die gevolgen onder ogen moeten zien, maar dat we niet met vingers moeten gaan wijzen, omdat we met z’n allen die keuzes hebben gemaakt. Op het moment dat je er zo met mensen over praat, dan merk je dat er een soort ontspanning over hen heen valt, waardoor zij ook zeggen: ‘Natuurlijk zien we dat bepaalde dingen niet langer zo kunnen.’ Door die tweedeling eruit te halen ben je met z’n allen ineens weer alleen maar mens, en kun je samen kijken hoe het anders kan.”
Die zoektocht is hetgeen dat Howard de zingeving geeft die hij als officier zo miste, maar waar hij inmiddels elke dag mee opstaat. “De transitie is maatschappijbreed, maar het is hier kleinschalig genoeg om direct de resultaten zien”, vertelt hij. “De struweelhagen die we rondom het erf hebben geplant groeien gestaag, de pruimenbomen staan dit jaar voor het eerst in bloei, je ziet het leven aanzwellen. En op donderdagen werken we hier met het kernteam en een groep van 10-15 vaste vrijwilligers: mensen uit de gemeenschap die met pensioen zijn of die een dag minder in hun IT-baan zijn gaan werken zodat ze tijd kunnen doorbrengen op de boerderij. Dat zijn voor mij de geluksmomenten.”
Op zoek naar meer verhalen over regeneratieve boeren? Lees verder op onze pionierspagina.
